Poznań

Poznań, budynek starego Dworca Głównego PKP. Na początku lat 60. XX w. został poddany kompleksowej modernizacji. Prace przeprowadzono według projektu Zygmunta Kłopockiego i Kazimierza Serowskiego (poznańskie Biuro Projektów Kolejowych). W pierwszych etapach zmodernizowano wnętrza. Hol z kasami w części frontowej, a następnie nieco niższy hol operacyjny m.in. z poczekalniami, gastronomią. Również w tej części, na dużej ścianie zamykającej wnętrze dworca od południa, ulokowano polichromowany relief autorstwa Edmunda Łubowskiego (Pracownia Sztuk Plastycznych).

Relief o wymiarach około 5x20 metrów, „wykonano w tynku częściowo barwionym w masie, częściowo polichromowanym w technice al fresco. (…) Osiągnięto doskonały efekt kolorystycznej symbiozy reliefu z jasnoszarymi marmurowymi okładzinami ścian i szarą granitową posadzką okazałego holu. (…) Monochromatyczną kolorystykę całości, opartą na zestawie szarości, ugru, ochry i sieny, przełamują wyraziste formy dużych, intensywnie rudoczerwonych trójkątów i punktowo rozmieszczone ceramiczne plamki błękitu, czerwieni, zieleni i bieli. Ściana stała się powiększonym do ogromnych rozmiarów obrazem niefiguratywnym. Jednakże wśród abstrakcyjnej kompozycji również możemy dostrzec elementy kolejowej rzeczywistości.

Jeszcze w latach 60. autor reliefu wraz ze Zbigniewem Bednarowiczem wykonali ochronny cokół o zróżnicowanej fakturze.

Cała kompozycja dotychczas tylko raz doczekała się prac konserwatorskich w 1972 r. (wtedy jeszcze pod okiem autora).

Również na innych dworcach możemy (mogliśmy?) spotkać prace Edmunda Łubowskiego: w Ostrowie Wielkopolskim, Gnieźnie, Zielonej Górze, Olsztynie, czy też Koninie.

„W latach 60. XX wieku obowiązywała fundamentalna zasada kompleksowego spojrzenia na plastyczne i estetyczne opracowanie dworcowych budynków. Dekoracje wyrażały ducha dworcowej estetyki „wizualnej neutralności”. Jej zasadą była aranżacja wnętrza i elewacji budynku oparta na harmonijnym współgraniu z architekturą, gdyż podróżny zestresowany samym faktem podróży, nie powinien być dodatkowo narażany na agresywne bodźce.”

Info i cytaty na podstawie:

Iwona Błaszczyk, 2013, Wielki relief Edmunda Łubowskiego w Dworcu Głównym, Kronika Miasta Poznania, nr 4, s. 105-112.

Betonowe na facebooku: https://www.facebook.com/Betonowe